TANGGAP WACANA
(PIDHATO)
Tanggap wacana yaiku ngomong ing sangarepe wong akeh
kanthi maksud kang gumathok. Tanggap wacana ana kang ngarani pidhato utawa
sesorah.
Ana ing bebrayan, manungsa iku ora bisa uwal saka duwe
hajat. Dene ing hajatan ana kalane mawa
pasamuan utawa pahargyan sanajan among climeng, biasane kinanthenan
sesorah utawa pidhato.
Nalika nyemak sesorah utawa pidhato, sing yemak ana
kalane diprangguli ora bisa mangerteni isine. Bab iki jalaran isih kurang
anggone nyinau basa Jawa uga amarga paraga kang maragakake sesorah utawa
pidhato iku migunakake tembung kang pancen angel dipahami.
Ancas utawa tujuane ngarani pidhato utawa sesorah
yaiku:
1.
Menehi
ngerti marang wong liya.
2.
Menehi
kasenengan utawa panglipur.
3.
Ngajak
nindakake sawijining tumindak.
Kanthi ancas ing dhuwur, supaya anggone nindakake
tanggap waana kasil dipahami dening wong kang ngrungokake, mula kudu digatekake
bab-bab ing ngisor iki nalika nindakake tanggap wacana:
1.
Sora
lan orane swara.
2.
Iramane
swara.
3.
Swasana
swara kang laras karo kahanan.
Dene bab-bab kang kurang becik katindakake nalika
pidhato upamane:
1.
Ngguyu
kanthi digawe-gawe.
2.
Mbesengut
lan ndhingkluk.
3.
Kerep
ngobahake perangan awak.
4.
Mbanda
tangan utawa nglebokake tangan ing sak clana.
5.
Kerep
ndeleng cathetan lan ndeleng mandhuwur.
6.
Ora
nggatekake sing ngrungokake (audience).
Satemene wong sesorah utawa pidhato iku, yen
digatekake ngemot bab kang karantam kaya ing ngisor iki:
1.
Salam
pambuka
Yaiku ngaturake
salam, upamane Assalamualaikum. Wr.wb, banjur diterusake nyebut kang padha rawuh/undhangan
(lumrahe urut saka pangkat sing paling dhuwur)
2.
Purwaka
Yaiku atur
panuwun marang para rawuh lan atur syukur marang Allah s.w.t.
3.
Isi
Yaiku sakabehing
prakara/bab kang arep diwedharake.
4.
Wigatine
pidhato( kesimpulan)
Yaiku inti saka
isi sing wis diwedharake.
5.
Pangarep-arep
Yaiku
pituduh-pituduh lan pangarep-arep wong sing pidhato mungguhe bab kang
diwedharake marang kang mirengake supaya nindakake apa sing dikersakake.
6.
Panutup
Yaiku atur
panuwun lan njaluk pangapura yen ana kekurangan yen ana kaluputan anggone
nindakake pidhato.
Dene andharane saben-saben perangan rantaman iku bias
kawaka maneh kanthi permati ing bab sadurunge.
Ing
ngisor iki tuladha tanggap wacana, wacanen batin banjur wacanen maneh kanthi
lahu lan intonasi kang trep!
TANGGAP WACANA PERPISAHAN KELAS IX
Assalamualaikum
wr.wb,
Bapak Kepala Sekolah ingkang kula urmati, Bapak/Ibu
guru dalah karyawan/karyawati ingkang dhahat kinurmatan. Kanca-kanca saha
adhik-adhik ingkang kula tresnani. Puja lan puji syukur dhumateng Allah s.w.t.
ingkang sampun angluberaken rahmad, dene kula lan panjenengan sami saged
makempal ing papan menika kangge ngawontenaken adicara perpisahan kelas IX.
Kula mingaka wakilipun siswa-siswi kelas IX ngaturaken
agunging panuwun ingkang tanpa upami, awit keikhlasan saha sih katresnan
Bapak/Ibu guru anggenipun nggula wenthah para siswa. Saengga saged
ngrampungaken sedaya ayahan ingkang kalampahan sadangunipun tigang taun menika
kanthi asil ingkang maremaken ing galih.
Sadangunipun tigang taun, kula sakanca ngangsu kawruh
ing pawiyatan menika rumaos sampun karengkuh kados dene putra-putri piyambak.
Bapak/Ibu guru tuwin adhik-adhik ingkang kula
tresnani, sekedhap malih kula sakanca badhe nilaraken pawiyatan ingkang satuhu
kula tresnani menika. Awrat anggen kula matur, kados awratipun nilar Bapak/Ibu
guru saha adhik-adhik. Ananging kawontenan kedah mekaten, pramila kanthi
awrating manah, kula sakanca nyuwun pamit lan nyuwun donga pangestunipun.
Sanajan sampun pepisahan ingkang ateges tinebih ing netra, nanging kula sakanca
tansah mawantu-wantu celak ing penggalih.
Kula kinten mboten prayogi menawi kula matur
kathah-kathah ing ngrsa panjenengan sedaya. Kula nyuwun angunging puja
pudyastuti saking Bapak/Ibu guru saha adhik-adhik sedaya, kula sakanca saged
wilujeng sasampunipun nilar pawiyatan menika, lan angsal pawiyatan luhur kangge
ngangsu kawruh ilmu igkang langkung inggil. Dene ingkang boten saged nerasaken
sageda angsal padamelan ingkang samurwat.
Wasana menawi wonten kiranging tata krami anggen kula
matur. Saha sisip sembiring atur, kula nyuwun agunging pangaksami.
Wassalamualaikum
wr.wb.
A. Wangsulan kang patitis!
1.
Apa
kang diarani tanggap wacana iku?
2.
Apa
irah-irahan tanggap wacana iku?
3.
Tulisna
ancase tanggap wacana!
4.
Sebutna
bab-bab kang kudu digatekake nalika nindakake tanggap wacana!
5.
Tulisna
bab-bab kang kurang becik katindakake nalika nindakake tanggap wacana!
6.
Apa
sebabe nalika nyemak pidhato ana kalane wong ora ngerti isine?
7.
Tulisna
rantaman perangan pidhato kanthi urut!
8.
Apa
kang diwedharake ing perangan salam pambuka ana ing pidhato?
9.
Apa
kang diwedharake ing perangan panutup ana ing pidhato?
10. Tulisna pangarep-arepe kang nindakake pidhato
“Perpisahan Kelas IX”!
B. Miliha wangsulan a, b, c, utawa d kanthi menehi tandha
ping (x)!
1.
Ana
ing sajroning pasamuan utawa pahargyan biasane dikantheni ….
a.
macapat c. tembang
b.
sesorah d.tari
2.
Bab
kang njalari ora kasil anggone nyemak pidhato upamane ….
a.
kurang
akeh isine pidhato
b.
kurang
nyinau basa Jawa
c.
akeh
sing padha nyemak
d.
akeh
sing padha rawuh
3.
Ana
ing perangan salam pambuka ing pidhato, yaiku ngaturake salam lan diterusake
nyebut ….
a.
jenenge
dhewe
b.
kang
padha rawuh
c.
jenenge
sing duwe gawe
d.
kang
ora padha rawuh
4.
Atur
panuwun marang para rawuh lan atur syukur marang Allah s.w.t. iku kalebu
perangan … ing pidhato.
a.
salam
pambuka
b.
purwaka
c.
isi
d.
panutup
5.
Mapag
warsa enggal 2014.
Tembung kang
ngemu teges taun yaiku ….
a.
mapag c. enggal
b.
warsa d. 2014
6.
Tanggap
wacana iku ngomong ing sangarepe wong akeh kanthi maksud kang ….
a.
padha c. gumantung
b.
ora
padha d. gumathok
7.
Ancase
wong nindakake tanggap wacana kaya ing ngisor iki, kajaba ….
a.
menehi
pangerten
b.
menehi
panglipur
c.
ngajak
nindakake sing dadi panemune
d.
ngajak
ngomongake sing dadi panemune
8.
Bab-bab
ing ngisor iki becik ditindakake nalika nindakake pidhato yaiku ….
a.
ngguyu
kanthi digawe-gawe
b.
kakehan
ngobahake awak
c.
kerep
ndeleng cathetan
d.
kerep
nggatekake audience
9.
Tembung
pawiyatan yen diudhal ….
a.
pa
+ wiyatan
b.
pa
+ wiyata + n
c.
pa
+ wiyata + an
d.
pa
+ wiyat + an
10. … pirsa panjenengan sampun dipunwangsuli sedaya.
a.
panyuwun c. panjaluk
b.
pamundhut d. panuwun
Tidak ada komentar:
Posting Komentar